Pierwsze spotkanie w ramach TUS – czego mogą spodziewać się rodzice i dzieci

Pierwsze spotkanie w ramach Treningu Umiejętności Społecznych (TUS) to moment, który budzi wiele pytań zarówno u rodziców, jak i u dzieci. To naturalne – nowa sytuacja, nowe osoby i zasady mogą wywoływać ekscytację, ale także niepewność. Spotkanie inauguracyjne ma jednak jasno określony cel: stworzenie atmosfery bezpieczeństwa i zaufania, a także wprowadzenie uczestników w strukturę i sposób działania zajęć. To właśnie wtedy dzieci poznają prowadzących, grupę rówieśniczą i pierwsze elementy metod pracy, a rodzice dowiadują się, jak wspierać swoje pociechy w tym procesie.

Jak przebiega pierwsze spotkanie w ramach TUS

Pierwsze spotkanie TUS jest zwykle starannie zaplanowane, by zminimalizować stres i wprowadzić uczestników w świat treningu w sposób stopniowy. Na początku terapeuci przedstawiają zasady obowiązujące w grupie, które mają zapewnić poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Dzieci słyszą o tym, jak ważny jest wzajemny szacunek, słuchanie innych i możliwość swobodnego wyrażania emocji. Prowadzący stosują tu język prosty i dostosowany do wieku uczestników, dzięki czemu dzieci szybciej rozumieją, czego mogą się spodziewać.

Spotkanie obejmuje także zabawy integracyjne, które pomagają przełamać pierwsze lody. Mogą to być krótkie ćwiczenia ruchowe, gry oparte na współpracy czy zadania, które pozwalają lepiej się poznać. Wszystko odbywa się w atmosferze akceptacji, bez presji na natychmiastowe osiąganie wyników. Terapeuci skupiają się na obserwacji – sprawdzają, jak dzieci reagują na nowe sytuacje, jak komunikują się z rówieśnikami i jak radzą sobie z emocjami. Dzięki temu mogą lepiej dopasować dalsze etapy pracy.

Na zakończenie pierwszych zajęć dzieci często tworzą własne symbole grupy – plakat, hasło czy wspólną zasadę, która będzie im towarzyszyć przez cały cykl. To element budowania tożsamości grupowej i wzmocnienia poczucia przynależności.

Rola rodziców i dzieci w procesie adaptacji

Podczas pierwszego spotkania rodzice także odgrywają ważną rolę. Choć nie uczestniczą bezpośrednio w całych zajęciach, mają okazję do rozmowy z terapeutami, zadawania pytań i otrzymania wskazówek dotyczących tego, jak wspierać dziecko w procesie adaptacji. Ważne jest, aby rodzice wiedzieli, że TUS nie kończy się w sali terapeutycznej – wiele umiejętności warto utrwalać również w domu.

Dla dzieci proces adaptacji przebiega stopniowo i wymaga cierpliwości. To, jak szybko poczują się swobodnie, zależy od wielu czynników: ich wcześniejszych doświadczeń, poziomu lęku, a także wsparcia ze strony dorosłych. Dlatego terapeuci często proszą rodziców, aby:

• wspierali dzieci w rozmowach o zajęciach, ale nie wywierali presji,

• doceniali każdy, nawet najmniejszy krok w stronę otwartości,

• dawali dziecku przestrzeń do wyrażania emocji po zajęciach,

• utrzymywali stały kontakt z prowadzącymi, by móc na bieżąco reagować na potrzeby dziecka.

Rodzice są także informowani o strukturze całego cyklu TUS i tym, jakie umiejętności będą rozwijane. Dzięki temu mogą świadomie towarzyszyć dziecku w całym procesie i wzmacniać jego postępy w codziennych sytuacjach.

Najczęstsze emocje i reakcje uczestników

Pierwsze spotkanie w ramach TUS bywa dla wielu dzieci doświadczeniem intensywnym emocjonalnie. W sali pojawia się bowiem cała gama reakcji – od ciekawości i ekscytacji po niepewność, a nawet lęk. Część uczestników od razu przejawia entuzjazm, chętnie włącza się do zabaw i szuka kontaktu z rówieśnikami. Inni z kolei mogą wycofywać się, obserwować z boku, unikać rozmowy czy fizycznej bliskości. Obie postawy są naturalne i oczekiwane w pierwszych chwilach adaptacji.

Terapeuci są przygotowani na różne scenariusze i stosują techniki obniżające napięcie. Mogą to być proste ćwiczenia oddechowe, rytualne powitania w kręgu, wprowadzenie humoru czy wykorzystywanie rekwizytów, które dzieci mogą trzymać w dłoniach, aby poczuć większy komfort. W tym kontekście ważne jest, aby rodzice nie oceniali zachowań swoich dzieci zbyt surowo – pierwsze reakcje nie przesądzają o dalszym udziale w zajęciach. Wręcz przeciwnie, często po kilku spotkaniach następuje widoczny postęp, a początkowa nieśmiałość ustępuje miejsca otwartości.

Warto również zaznaczyć, że dzieci w różnym wieku mogą inaczej reagować. Młodsze częściej wyrażają emocje wprost – płaczem, przytulaniem się do opiekuna czy spontanicznymi komentarzami. Starsze dzieci mogą ukrywać napięcie pod maską obojętności lub żartów. Kluczowe jest to, że terapeuci potrafią odczytywać te sygnały i odpowiednio na nie reagować, tworząc atmosferę akceptacji i zrozumienia.

Jak przygotować dziecko do pierwszych zajęć TUS

Przygotowanie dziecka do pierwszego spotkania w ramach TUS ma ogromne znaczenie dla jego poczucia bezpieczeństwa i gotowości do współpracy. Rodzice mogą w tym procesie odegrać aktywną rolę, dbając o to, aby dzień zajęć nie był zaskoczeniem, lecz przewidywalnym wydarzeniem. Najlepiej sprawdzają się działania podejmowane z wyprzedzeniem, które pomagają oswoić dziecko z nową sytuacją:

• rozmowa w prostych słowach o tym, czym jest TUS i co będzie się tam działo,

• podkreślanie pozytywnych aspektów – możliwość poznania nowych kolegów, wspólnej zabawy, nauki w atrakcyjnej formie,

• pokazanie miejsca zajęć, jeśli jest to możliwe, lub wspólne obejrzenie zdjęć placówki,

• ustalenie stałej rutyny dnia, aby dziecko wiedziało, co nastąpi po zajęciach,

• spakowanie razem ulubionego przedmiotu – maskotki czy breloka, który może stać się „kotwicą bezpieczeństwa”.

Ważne jest, by rodzice unikali wzmacniania lęku. Częstym błędem jest mówienie: „Nie bój się” albo „Na pewno sobie poradzisz” – takie zdania mogą wywołać odwrotny efekt. Zamiast tego warto zaakceptować emocje dziecka i zapewnić je, że to normalne czuć się niepewnie w nowej sytuacji. Otwartość, cierpliwość i spokojne wsparcie to fundament, który ułatwia młodemu uczestnikowi wejście w świat Treningu Umiejętności Społecznych.

Dodatkowe informacje: trening umiejętności społecznych TUS w Szczecinie.